Περί πολιτικής κατάστασης της Επτανήσου
Αγαπητέ φίλε
'Οτε, υπό της αυθορμήτου ψήφου των συμπολιτών μου αντιπρόσωπος εν τη Ιονίω βουλή αναδειχθείς, ανέλαβον το δημόσιον αξίωμα, δι' ου η πατρίς με ετίμησε, πολύ δεν εβράδυνα να αποκτήσω αποχρώσαν γνώσιν της ενεστώσης πολιτικής καταστάσεως της Επτανήσου.
Η δε κατάστασις αύτη, διεγείρασα την περιέργειάν μου, με ώθησεν εις το να ζητήσω πληροφορίας και περί της παρελθούσης. Οθεν επεχείρησα επί τούτω ιστορικάς ερεύνας.
Χωρίς δε να με δειλιάσωσιν, ούτε ο κόπος, ούτε ότι επαχθές και άχαρι φέρουσι μεθ' εαυτών αι τοιαύται εργασίαι, κατώρθωσα τέλος πάντων να συλλέξω ύλην ικανήν και να συντάξω εξ αυτής το παρόν βιβλίον. Η αυτή δε περίπτωσις, ήτις παρήγαγε το σύγγραμμα τούτο, υπήρξε ταυτοχρόνως και η αφορμή της αδελφικής ημών αγάπης. Διότι, άμα εισήλθον εις το Ιονικόν Βουλευτήριον, και το αυτό αίσθημα, και το κοινόν υπέρ παρτίδος φρόνημα, το ελκύσαν με προς σε, μετέβαλον την πολιτικήν ημών ομοφροσύνην εις φιλικόν σύνδεσμον αδιάρρηκτον. Επιθυμών δε προ πολλού να σοι προσφέρω δημόσιόν τι τεκμήριον της προς σε αγάπης μου, εκπληρώ σήμερον την επιθυμίαν μου ταύτην, το βιβλίο τούτο εις σε προσφωνών. Πιστεύω δε, ότι και αν ουδεμία αποδοθή εις αυτό αξία, θέλει όμως χρησιμεύσει τουλάχιστον ως μαρτύριον γεγονότος, προσφιλούς μεν προς αμφοτέρους, παρέχοντος δε παραμυθίαν αδιάλειπτον εις τον
Εν Ζακύνθω,
την 12 Σεπτεμβρίου 1855, όλον σου
ΕΡΜΑΝΝΟΝ ΛΟΥΝΖΗΝ,
Από την επιστολή προς τον Σωκράτη Κουρή, δικηγόρο και βουλευτή Κερκύρας, που παρατίθεται στον πρόλογο του έργου.