ΒιβλιοπωλείοΚύβος

Στη δύσκολη για τους επαναστατημένους Έλληνες τρίτη δεκαετία του 190υ αιώνα, όταν οι περιοχές της Ελλάδας που συμμετείχαν στον αγώνα της Ανεξαρτησίας βρίσκονταν στη δίνη των πολεμικών επιχειρήσεων, όταν χάνονταν ανθρώπινες ζωές και σπίτια γκρεμίζονταν και ερειπώνονταν, στα πιο ευνοημένα από την ιστορική μοίρα Επτάνησα η ζωή φαίνεται πως συνεχιζόταν υπό διαφορετικούς όρους οι Επτανήσιοι είχαν τα περιθώρια να ζουν και μάλιστα να δημιουργούν. Οι άδειες οικοδομών που εκδοθήκαν στην Ιθάκη αυτή τη δεκαετία αλλά και ως το 1865 αποτελούν ένα δείγμα που μας επιτρέπει να διαπιστώσουμε, ότι οι κάτοικοι αυτού του νησιού ευημερούσαν, σχεδίαζαν το μέλλον και έχτιζαν νέα σπίτια.
Ανάθεσα στην πλούσια και ποικίλη ύλη του Ιστορικού Αρχείου της Ιθάκης φυλάσσεται μια αρχειακή σειρά που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον" πρόκειται για τρεις φακέλους που περιέχουν άδειες για οικοδομικές εργασίες που εκδοθήκαν από τις αρμόδιες αρχές του νησιού την περίοδο 1820-1865, έγγραφα που συνοδεύονται από τα αρχιτεκτονικά σχέδια των υπό ανέγερση οικοδομών και από άλλα διευκρινιστικά στοιχεία, όπως ονόματα όμορων ιδιοκτητών, ονόματα δρόμων που περιβάλλουν το υπό ανέγερση κτίσμα, κλπ. Ο σεβαστός αριθμός αυτών των εγγράφων-αδειών δείχνει πως έχουμε μπροστά μας μια σειρά που, για την περίοδο τουλάχιστον αυτή, διαθέτει αξιοπρόσεκτη πυκνότητα, αν όχι πληρότητα.
Πέρα ωστόσο από το πρόδηλο ενδιαφέρον που παρουσιάζουν τα έγγραφα αυτά για ζητήματα αρχιτεκτονικής αλλά και των τεχνικών μεθόδων που χρησιμοποιούνταν την εποχή εκείνη, οι πληροφορίες που σώζονται πάνω στις άδειες επιτρέπουν, με κατάλληλη επεξεργασία, να εξαχθούν συμπεράσματα σε πολλαπλούς τομείς στον τομέα τον διοικητικό, αφού αναδεικνύονται οι αρχές που ήταν αρμόδιες για την έγκριση των αδειών και για τη διαδικασία στην οποία όφειλε να υπακούει η οικιστική ανάπτυξη του νησιού τον κοινωνικό, αφού από το μέγεθος και τον τύπο των κτισμάτων γίνεται έκδηλη η κοινωνική διαφοροποίηση της εποχής τον οικονομικό, αφού διερευνώντας τις επαγγελματικές δραστηριότητες των ιδιοκτητών μπορούν να αναφανούν τα επαγγέλματα που διαφοροποιούσαν οικονομικά τις κοινωνικές ομάδες του νησιού. Ακόμα αναδεικνύεται η πρόνοια για την οικιστική οργάνωση της κοινωνίας της Ιθάκης, αφού οι άδειες προβλέπανε και επέβαλλαν ορισμένες ρυθμίσεις, όπως είναι για παράδειγμα η πρόβλεψη της απορροής των υδάτων κάθε σπιτιού σε σημείο που να μην ενοχλούν το κοινωνικό σύνολο. Και βεβαίως πολύτιμη είναι η συμβoλή τους για την ιστορία της επτανησιακής αρχιτεκτονικής, καθώς τα στοιχειώδη έστω σχέδια των υπό ανέγερση σπιτιών, στοιχειώδη αλλά με ενδιαφέρουσες επισημάνσεις αφήνουν να φανούν οι αντιλήψεις της εποχής περί αισθητικής.